Kunst heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in het leven van Diaan, een 57-jarige bewoonster van Amsterdam Zuidoost. Ze tekende, schilderde, boetseerde, maakte tassen en collages, en schrijft sinds kort gedichten. ‘Ik heb zelfs wel eens dingen verkocht,’ vertelt ze. ‘Ik ben heel creatief, maar geen zakenwoman. Dat is heel lastig. Ik weet niet hoe ik mezelf kan verkopen.’
Diaan werd geboren in Amstelveen en groeide op in Amsterdam. Haar vader kampte met een ernstig drankprobleem, en haar jeugd was zwaar. Ze wilde eigenlijk naar de kunstacademie, maar dat zat er niet in. Ze schreef zich in bij de vrije school. Thuis werd de situatie steeds erger. Ze begon vaker de lessen te missen en dwaalde door de stad. Op een dag kon ze het gewoon niet meer aan en liep weg van huis, naar Haarlem. ‘Ik kon gewoon niet meer omgaan met alles. Ik dacht dat ik behoorlijk kapot was. Ik had gewoon tijd nodig om mezelf weer te vinden,’ vertelt ze.
Ruim 36 jaar geleden leerde ze in Haarlem haar huidige vriend kennen. Samen verhuisden ze terug naar Amsterdam. ‘Ik wist al heel jong dat ik ook afhankelijk was van alcohol, maar ik wilde mezelf niet als verslaafd beschouwen. Ik zag mijn vader als zwak. Dat wilde ik niet zijn. Maar op een gegeven moment escaleerde mijn verslaving en raakte ik in een crisis. Tien jaar geleden werd ik voor het eerst opgenomen.
Ik heb veel tijd doorgebracht in detoxcentra, verschillende klinieken bezocht en therapieën gevolgd. Door veel te sporten en gezond te eten, wist ik keer op keer weer op te krabbelen. Maar tijdens de coronapandemie ging het weer mis. “Er moet nu iets fundamenteel veranderen,” dacht ik. Ik kon het niet meer aan, en mijn vriend ook niet. Ik besloot fulltime aan mijn herstel te werken.’
Na twee maanden detox verhuisde Diaan naar een safe house. ‘Terugkeren naar huis was absoluut geen optie,’ benadrukt ze. ‘Dat zou zeker weer misgaan.’ Deze keer pakte ze het serieus aan en begon ze boeken te lezen. Psychologieboeken, spirituele literatuur, wel zo’n veertig in totaal. Omdat ze veel vrije tijd had, zocht ze ook naar vrijwilligers- en werkvacatures op de website van Buurtteam Amsterdam Zuidoost. Ze werkte een tijdje in een kringloopwinkel en stuitte toen op de vacature bij het buurtteam. Ze was meteen enthousiast: ‘Ik dacht meteen: “dit is het!”‘
‘Angst voor falen heeft me altijd parten gespeeld,’ vertelt Diaan. ‘Toen ik serieus begon te werken aan mijn herstel, besloot ik ook al mijn angsten onder ogen te zien. Solliciteren naar werk dat ik echt leuk vind in plaats van gemakkelijk was een van die angsten. Wat ik het liefste doe, is met mensen praten. Daar haal ik altijd voldoening uit.’ Na een intake met een Buurtteammedewerker kon ze in april 2023 beginnen. ‘Ik vind het geweldig! Nu leren de Amsterdammers me beter kennen, en het is geweldig om te zien dat ze naar me uitkijken.’
Diaan vertelt dat het werk op elke locatie eigenlijk hetzelfde is. ‘Ik bied een luisterend oor,’ zegt ze. ‘Soms geef ik advies of verwijs ik mensen door naar het cliëntenspreekuur van Buurtteam Amsterdam Zuidoost, waar ze doorverwezen worden naar de juiste instanties. Ik raak makkelijk met mensen in gesprek. Onlangs had ik een goed gesprek met een jonge vrouw op locatie. Na een tijdje zei ze: “Ik had nooit gedacht dat ik met jou zo’n goed gesprek zou kunnen voeren.” Ik vind het heel dankbaar werk,’ vertelt Diaan.
Haar eigen ervaringen met hulpverleners waren niet altijd positief. ‘Veel hulpverleners hebben geen benul van hoe het echt is,’ zegt ze. ‘Ze halen hun kennis meestal uit boeken. Ze begrijpen het niet echt of helemaal niet. Ik voelde me vaak niet gezien of gehoord. Er heerste totale desinteresse. Ook kleinerend gedrag maakte ik vaak mee. Bijvoorbeeld, jonge vrouwen in de detox die allerlei regels opleggen en je daar strak aan houden. Vanuit hun machtspositie geven ze je het gevoel dat je niet meer dan een nummer bent. “Ga alsjeblieft ander werk doen,” dacht ik vaak. Daarom vind ik het altijd fijn om iets over mijn eigen achtergrond te vertellen. Ik ben een herstellende alcoholist, zeg ik dan, zodat ik mensen het idee kan geven dat ik hen begrijp.’
‘Veel therapeuten gaan ook uit van boekenwijsheid,’ vervolgt ze. ‘Een voorbeeld van zo’n uitspraak? “Laat je emotie er gewoon zijn, ga er niet tegen vechten, want dan wordt het groter.” Ja!’ Ze blaast verontwaardigd haar adem uit. ‘Hoe dan? Tien jaar lang is dat tegen me gezegd, zonder verdere uitleg. Ik kon er niets mee. Door heel veel te lezen, begon ik dingen te begrijpen, ook die uitspraken. Ik moet eerlijk zeggen, het meeste dat ik het afgelopen jaar heb bereikt, heb ik echt zelf gedaan.
Contact