Als manager in de thuiszorg kwam Mbarka N’bir (56) achter voordeuren die normaal gesloten blijven. Ze zag dat mensen vaak te laat om professionele hulp vragen, zodat de mantelzorger vaak totaal opgebrand was. Met haar stichting Aminah verlaagt ze de drempel om hulp te vragen: “Informatie geven is het belangrijkste. Dat kunnen mensen zelf de juiste keuzes maken.”
Mbarka N’bir richtte 5 jaar geleden Stichting Aminah op. Ze betrok een mooie locatie in Bos en Lommer, waar (met name) vrouwen uit de buurt langs kunnen komen voor een kop koffie en gezelligheid, maar ook terecht kunnen voor praktische vragen en activiteiten. Mbarka: “Veel vrouwen in de buurt leiden een teruggetrokken bestaan. Terwijl ze veel potentie hebben, maar dat zien ze niet. Door vrouwen met elkaar in contact te brengen, kunnen ze veel van elkaar leren.”
Leiding nemen over je eigen leven
Stichting Aminah organiseert inloopspreekuren en informatiebijeenkomsten. Het begon met themabijeenkomsten die Mbarka samen met de GGD organiseerde: “Het was bedoeld voor moeders met vragen over de opvoeding van hun kinderen en vrouwen met vragen over gezondheid en vrouwenziektes. We gaven informatie in de eigen taal, samen met de vrijwilligers van de GGD.” Tijdens deze middagen kwamen er ook andere verhalen naar boven: verhalen over huiselijk geweld of sociale status. Toen is Mbarka daar ook op ingesprongen. “De vragen worden steeds breder. Wij proberen alle vragen te beantwoorden en uit de probleemzone te houden, anders wordt de drempel om hulp te vragen weer hoger. Daar betrekken we dan ook partijen zoals MEE of Markant bij. Het doel van deze bijeenkomsten is voornamelijk informatie geven, zodat mensen hun eigen keuzes kunnen maken. Wij willen vrouwen in hun kracht zetten.” Mbarka noemde haar buurtcentrum in Bos & Lommer Amira, dat leidster of prinses betekent in het Arabisch: “Het gaat over leiding nemen over je eigen leven, de regie pakken. En de prinses staat voor zelfrespect. Dat zijn twee belangrijke speerpunten van Stichting Aminah.”
Mantelzorgondersteuning
Mbarka geeft ook voorlichting over mantelzorgondersteuning: “Toen ik als manager thuiszorg in de wijk werkte, wekte dit mijn interesse al. Vaak waren mensen laat met het inschakelen van professionele zorg. En ze hadden ook niet de kennis om de zorg voor zichzelf lichter te maken. Zo wisten ze bijvoorbeeld niet van het bestaan van veel hulpmiddelen af, of dat ze ook een vrijblijvend informatie- en adviesgesprek met een verpleegkundige konden aanvragen. Toen ik met Stichting Aminah begon dacht ik: daar moet ik iets mee.” Mbarka begon met het organiseren van informatiebijeenkomsten over mantelzorg. Ze richtte zich hierbij vooral op vrouwen met een niet-westerse achtergrond, ook omdat het vragen van hulp bij het mantelzorgen daar nog vaak een taboe is. “Wat ik bijvoorbeeld in de Marokkaanse cultuur zie, is dat het hele gezin het moeilijk vindt om buitenstaanders binnen te laten. Terwijl de mantelzorger wel aangeeft de zorg zwaar te vinden. Ik ga dan altijd in gesprek: wat zou je wél willen?”
Een mooi voorbeeld is een dame die dagelijks voor haar moeder zorgde. Zij was de enige dochter uit een gezin van 8 kinderen en de zorg kwam allemaal op haar schouders terecht. Zij had ook een man die door een ongeluk zorg nodig had en ze had daarnaast nog 5 kinderen. Ze cijferde zichzelf volledig weg voor haar moeder en haar gezin. Ze was overbelast, maar zei tegelijkertijd: “Ik kan nu niet instorten, want mijn familie heeft me nodig.” Mbarka wilde graag iets voor haar betekenen en realiseerde zich dat als ze over zelfzorg zou beginnen, dit niet aan zou komen: “Ik heb het toen met haar gehad over haar kinderen: haar kinderen willen ook een mama die gelukkig is. En ik heb haar uitgelegd dat het goed is om eens iets voor jezelf te doen. Dat raakte haar. Ik stelde voor om een vrijwilliger kennis te laten maken met haar moeder, zodat deze af en toe koffie kon drinken met moeder, of een wandeling maken. Nu gaat de vrijwilliger 1x per week langs en kan de dochter even ademhalen. Zowel moeder als dochter vinden dit heel fijn. Met kleine stapjes kun je uiteindelijk ook steeds verder komen. Als moeder toe is aan thuiszorg, is het nu hopelijk makkelijker om een hulpverlener binnen te laten.”
Vraaggerichte hulp
Mbarka werkt altijd vraaggericht en probeert aan te sluiten bij de belevingswereld van iemand: “Het is belangrijk om rekening te houden met de cultuur waar iemand vandaan komt. Soms vraag ik hierbij ook tips van mijn collega’s: hoe moet ik dit aanpakken bij iemand met een Somalische afkomst, om een voorbeeld te noemen. Het zijn soms kleine dingen die net het verschil kunnen maken dat iemand wél de stap zet om hulp te vragen.” Wat ook helpt: samenkomen. Buurtbewoners kunnen elke dag binnenlopen, er zitten altijd wel mensen aan de koffietafel. Dat werkt tweeledig: de vrouwen vinden aansluiting bij anderen in de buurt én zij vinden er ook herkenning: andere vrouwen lopen tegen dezelfde problemen aan. Mbarka: “Wat ik vaak zie, is dat de vrouwen die hier komen vastlopen in het systeem. Zij vragen bijvoorbeeld een regeling aan voor een naaste, maar krijgen afwijzing na afwijzing. Ze denken dan dat zij de enigen zijn die hier tegenaan lopen en dat kan heel eenzaam zijn. Bij ons in de groep zien ze dat andere vrouwen hier ook mee worstelen. En dat ze vaak ook niet de juiste informatie hebben. Door informatie in de groep te delen, worden zij veel zekerder over hun kennis en weten ze de juiste wegen te bewandelen.”
Het netwerk schuift aan
De inloopspreekuren zijn heel informeel en vrijblijvend. Mbarka wil dat iedereen zich vrij voelt om aan te schuiven, al is het alleen om een kopje koffie te drinken. En Mbarka nodigt ook samenwerkingspartners uit de wijk uit om erbij te komen. Sinds kort houden het buurtteam en de vrouwenrechtswinkel een paar keer per week spreekuur bij buurtcentrum Amira. “In plaats van dat wij mensen doorverwijzen naar onze partners in de zorg, halen wij het netwerk bij ons naar binnen. We nodigen ze uit om bij ons aan de koffietafel te komen zitten. Mensen krijgen zo een beeld van de organisatie en dan is de drempel veel lager om vragen te stellen.” Het netwerk van Stichting Aminah is groot, dat is onderdeel van het succes. Stichting Aminah biedt een combinatie van formele en informele zorg. Mbarka: “Dat betekent dat wij subsidie krijgen van de gemeente, maar dat we ook heel veel met vrijwilligers, die ervaringsdeskundigen zijn, werken. Het voordeel is dat wij hierdoor makkelijk partijen in huis kunnen halen, maar ook de wijk in kunnen gaan. En de lijntjes met de formele zorg zijn kort.” Ook werken ze in het buurtcentrum met andere partijen samen aan de ontwikkeling van de bewoners. Een aantal mantelzorgers hebben zo via coaching zelfvertrouwen gekregen dat ze naast hun zorgtaken nu ook werken aan hun eigen ontwikkeling. Zo hebben een aantal Nederlands op niveau A2 bereikt en gaan door naar niveau B1. Ook zijn er een paar die een opleiding volgen.
Samen met de vele partners en vrijwilligers weet Stichting Aminah buurtbewoners echt op weg te helpen. Mbarka: “Misschien is helpen niet het goede woord. Nee, wij verlichten.”
Contact