Hoe Olof zo zelfstandig mogelijk blijft

“Ik vertrouw instanties niet zo”, zegt Olof. Hij is bang dat ze hem zijn onafhankelijkheid afpakken. Toch heeft hij ze benaderd – via zijn begeleider van Buurtteam Amsterdam West en op aandringen van zijn ‘maatje’. “Zij zeggen dat ik niet bang hoef te zijn. En dat de instanties hulp geven die ik goed kan gebruiken. Bijvoorbeeld bij het schoonmaken van mijn huis.” 
 
“Als je een verstandelijke beperking hebt, dan denken mensen vaak dat je niks kunt. Dat je dus overal hulp bij nodig hebt. Als je pech hebt, laten ze je maar weinig zelf doen. Dat wil ik niet! Want ik kan juist veel zelf. En ik vind dat ook fijn. Ik ben opgeleid tot metaalbewerker.  Nu ben ik met pensioen, maar ik heb járen gewerkt. Bijvoorbeeld in een fabriek en in een kwekerij. Ook heb ik een woning helemaal voor mij alleen: een appartement met een balkon. En dat vind ik zo fijn dat ik nooit meer terug wil naar een woongroep met begeleiding. Áls ik ooit nog een keer verhuis, dan wil ik een huisje met een tuin.”  
 
Mooie vakanties 
“Mijn woning kreeg ik met hulp van onder andere zorgorganisatie Cordaan. Die had gezien dat ik best veel alleen kon en niet in een woongroep hoefde. Wel stuurde Cordaan soms een begeleider langs. Bijna twee jaar geleden nam Buurtteam Amsterdam West deze begeleiding over van Cordaan – mét de begeleidster die ik toen had, Shuwène. Zij vroeg altijd hoe het met me ging. Ook vroeg ze hulp aan bij het schoonmaken van mijn huis. En regelde ze twee keer per week dagbesteding. Net als vakanties. Zo ben ik in Den Haag geweest. En ook een paar keer in Valkenburg. Heel mooi is het daar!” 
 
“Op een dag vertrok Shuwène. Toen kreeg ik opeens een andere begeleider, Tanja. Zij is ook aardig, maar komt niet zoveel bij mij thuis als Shuwène. Ze werkt vooral vanuit het buurtteam en probeert van alles voor mij te regelen. Zoals aanvullende begeleiding. En extra dagbesteding, zodat ik me minder vaak verveel en niet zo veel nieuws kijk op tv – want daar word ik verdrietig van. Het is fijn dat Tanja dit allemaal heeft aangevraagd. En de aanvraag voor huishoudelijke hulp in de gaten houdt. Maar jammer genoeg is er geen plek en zijn er heel lange wachtlijsten.” 
 
Filmpjes maken 
“Tanja heeft ook contact met Leonie. Dat is mijn ‘maatje’. ‘Maatjes’ zijn vrijwilligers die leuke dingen doen met mensen met een verstandelijke beperking. Leonie doet dat vrijwilligerswerk via de stichting Prisma. Ik zag haar voor het eerst in 2019 op een etentje van de Burengroep West van die stichting. Daar was ik voor uitgenodigd, samen met andere mensen met een verstandelijke beperking die op zichzelf woonden. Ik had mijn camera mee en maakte filmpjes. Dat vond Leonie heel interessant! Zo raakten we aan de praat. En heb ik haar uitgenodigd om eens mee te gaan naar de Mediaclub.” 
 
“De Mediaclub is de dagbesteding die Shuwène voor mij regelde bij Cordaan. Alles draait er om fotografie en film – en Shuwène wist dat ik daarvan hou. Op de club gebruiken we soms de computer, bijvoorbeeld om te editen. Maar we gaan ook vaak de stad in. Dan maken we foto’s en filmpjes, bijvoorbeeld van kleuren of lichtjes in de avond.”  
 
Belangrijke rol 
“Ik fantaseer al mijn hele leven over aliens, UFO’s en dat soort dingen. Toen ik met filmen bezig ging, verzon ik een verhaal voor een sciencefictionfilm. Leonie vond dat verhaal zo mooi dat ze die film samen met mij wilde maken. Na drie jaar hebben we ’m bijna af. Hij is niet heel lang, maar we zijn er wel supertrots op. Voor mij is het een droom die uitkomt!” 
 
“Ik heb de hoofdrol in de film, bedacht het script én deed de regie. Ik gaf Leonie ook een belangrijke rol en Shuwène een heel leuk bijrolletje. Kunstenaarsvrienden van Leonie hielpen ons met van alles, zoals het geluid, de kostuums, de speciale effecten en een storyboard. Ik zag dat je een film echt niet in je eentje kunt maken. Je hebt heel veel hulp nodig. En je moet die durven vragen. Leonie zegt dat ik dat ook meer in het echte leven mag doen. Dat ik daarmee heus niet mijn zelfstandigheid opgeef.”  
 
Naar de VN 
“In mijn filmscript ontmoet ik aliens. Zij komen uit een UFO en vertellen aan mij alleen dat ze hun technologie willen delen met de mensheid. Ze vragen of ik hen kan helpen contact te leggen met de grote instanties van de wereld. Dus gaan we naar de VN, maar die hebben het te druk. Daarna ga ik naar de EU, maar daar zijn ze te bang. Alleen de NASA wil praten. Maar niet met mij erbij, omdat ik volgens hen niet slim genoeg ben. Wanneer de aliens dat horen, vinden ze dat zo stom dat ze geen technologie meer willen delen. In plaats daarvan nemen ze mij mee op een geweldige reis door het heelal!”  
 
“Leonie heeft de film met mij gemaakt omdat ze het leuk vond. Maar ook omdat het goed paste in haar onderzoek als medisch antropoloog. Zij onderzoekt de manier waarop instanties omgaan met verstandelijk beperkte mensen. En onze film gaat daarover. Over serieus genomen worden als verstandelijk beperkt iemand. Ik word dat in het dagelijks leven niet altijd. Instanties nemen dan bijvoorbeeld niet met mij contact op maar met Leonie of Tanja. Of ze veranderen een wet waardoor ik mijn baan als lasser kwijtraak.” 
 
Beter samenwerken 
“Het is vervelend als je niet serieus wordt genomen. Ik word er niet boos over, maar ik denk wel: ‘Laat maar. Dan niet. Ik red me wel zonder jou.’ Dat is ook zo. Ik red me best. Maar Leonie wil dat ik nog beter voor mezelf zorg. En helpt me daarbij. Samen met haar regelde ik bijvoorbeeld een goede wasmachine. En vroeg ik Tanja of zij die aanvragen kon doen voor extra hulp. Leonie, Tanja en de mensen van de dagbesteding nemen mij heel serieus. Ik ben blij dat zij er allemaal zijn. En ik hoop dat de wachtlijsten verdwijnen. Dat instanties steeds beter samenwerken. En dat alle mensen de hulp krijgen die zij nodig hebben!”