Hij woonde in Amsterdam. Had een succesvol restaurant. En voelde er niets voor om terug te keren naar Irak, het land dat hij als politiek vluchteling had verlaten. ‘Maar mijn echtgenote wilde dat wél graag’, zegt Soran (57). ‘Dus probeerden we het.’ De poging strandde, net als zijn huwelijk, en Soran kwam alleen terug naar Amsterdam. Het buurtteam en andere organisaties hielpen hem opnieuw te beginnen.
‘Ik heb altijd gewerkt’, vertelt Soran. ‘In Irak was ik geologisch ingenieur. Maar die baan moest ik opgeven toen de situatie daar te onveilig werd. Met mijn vrouw en moeder vluchtte ik in 1993 naar Nederland, naar Amsterdam.’ Hij wilde niet stilzitten, dus begon al snel een Grieks restaurant – dicht bij de Overtoom. ‘Best een risico, want ik had nog nooit iets in de horeca gedaan. Maar het werd een succes. Gelukkig, want ik werkte er hard voor; van zes uur ’s ochtends tot twaalf uur ’s nachts.’
Duwtje in de rug
Soran en zijn vrouw kregen twee kinderen. ‘Voor mijn zoon en dochter voelde Amsterdam als thuis. Voor mij ook. Maar voor mijn echtgenote niet. Toen de dictatuur in Irak beëindigd was, wilde ze terug.’ Hij zag dat niet zitten, maar wilde zijn huwelijk en gezin niet op het spel zetten. ‘Ik stopte met het restaurant, we zegden de huur van ons huis op en vertrokken. Maar ik kon mijn draai niet vinden – niet in Irak en ook niet in mijn relatie. Ik was ongelukkig en wilde terug naar Amsterdam, waar ik me wél op mijn plek had gevoeld.’
Hij scheidde van zijn vrouw en zat niet veel later in een vliegtuig naar Nederland, klaar om de draad van zijn oude leven op te pakken. ‘Maar dat was lastiger dan gedacht. Ik had hier geen woning of werk meer, noch een gezin; mijn kinderen waren niet met me mee teruggekomen.’ Hij weigerde echter bij de pakken neer te zitten. ‘Ik zocht welke organisatie me een duwtje in de rug kon geven.’ Via buurtteampartner HVO-Querido vond hij tijdelijk onderdak; een kamer in een begeleid-wonen-complex met gedeelde voorzieningen.
Alles goed regelen
Soran stroomde in 2020 door naar een zelfstandige woning. Waar nodig krijgt hij hulp van het buurtteam en HVO-Querido. Voor vragen kan hij altijd bij hen terecht. ‘Meestal gaan mijn vragen over post van officiële instanties of financiële zaken. Ik wil zeker weten of ik die post snap en alles goed regel, zodat ik niet per ongeluk in de problemen kom met instanties. Mijn Nederlands is prima, maar het is niet mijn moedertaal. Soms twijfel ik of ik alles goed begrijp, ook al blijkt doorgaans van wel.’
Hij is erg blij met de hulp die hij krijgt. ‘Ze geven goede ondersteuning, zonder alles uit handen te nemen. Ik behoud de regie. Daar hou ik van.’ Inmiddels heeft Soran een horecaopleiding gedaan. En binnenkort gaat hij weer de arbeidsmarkt op. ‘Daarvoor heb ik een jobcoach aangeboden.’
Fantastische vrouw
‘Ik kijk ernaar uit om weer te werken. Want ik wil geen uitkering, ik wil zelfstandig zijn. En ik heb een paar jaar geleden een fantastische vrouw uit Marokko ontmoet. We zijn getrouwd en willen samenwonen in Amsterdam, maar zij krijgt alleen een verblijfsvergunning als ik een vast contract en een bepaald salaris heb.’ Een baan heeft nóg een voordeel, zegt hij. ‘Je krijgt collega’s. Daarmee kun je je sociale netwerk versterken. En als er iets is wat ik sinds mijn terugkeer heb geleerd, dan is het hoe belangrijk zo’n netwerk is.’
Waar dat belang ’m in zit? ‘In het feit dat je je sociale kring soms om hulp kunt vragen, bijvoorbeeld als je een vraag hebt over post of administratie. En dat je daar dan dus geen hulpverlener voor nodig hebt. Maar een netwerk is ook goed tegen eenzaamheid en depressie; problemen waar je als alleenstaande man van 40-, 50- of 60-plus zeker risico op loopt. Helemaal als je uit een cultuur komt waarin het belangrijk is om familie om je heen te hebben – en waarin mannen niet makkelijk over hun gevoel praten.’
Zin in de toekomst
‘Sommige van dat soort mannen in mijn omgeving hebben het psychisch heel moeilijk’, vertelt Soran. ‘Ze willen niks meer, kijken alleen nog tv.’ Hij spoort hen aan om gezonder te leven. Om te sporten, zoals hij zelf sport. En om net als hij lid te worden van Gouden Mannen, een project dat Amsterdamse mannen met een migratieachtergrond in staat stelt om elkaar te ontmoeten en (van elkaar) te leren. Bijvoorbeeld door voor hen gezamenlijke themabijeenkomsten, workshops en cursussen te organiseren.
‘Allerlei hulporganisaties werken in dit project samen’, zegt Soran. ‘Ook buurtteams. En de ontmoetingen die zij stimuleren, zijn erg waardevol. Ik zie mannen echt opbloeien.’ Zelf heeft Soran nooit in zak en as gezeten, maar ook hem doet het goed deel te nemen aan Gouden Mannen. ‘Het wekelijkse sociale contact werkt voor mij preventief. Het helpt me geestelijk gezond te blijven. Mede dankzij Gouden Mannen en het buurtteam zit ik nu lekker in mijn vel en heb ik zin in de toekomst. Dat gun ik iedere man!’
Contact