“Ik vond het best spannend om er opeens alleen voor te staan”, zegt Matthie (24). “Want zo voelde het toen ook mijn laatste traject bij de GGZ stopte.” Ze zocht houvast, een vangnet voor noodgevallen. En vond die in Buurtteam Amsterdam Zuidoost. “Mijn contact met dit buurtteam duurde niet zo lang. Maar het gaf me een flinke boost. Ik besefte dat ik veel zelfstandiger was dan ik dacht.”
“Ik heb al een jaar of tien eetproblemen”, vertelt Matthie. “Zo vind ik het lastiger om te eten als ik met mensen ben die geen familie zijn. Of als er iets in mijn leven verandert. Denk aan een verhuizing of een nieuwe liefde.” Ze klopte in 2020 aan bij een centrum voor eetstoornissen. “Maar zij twijfelden of hun expertise mij kon helpen. Ik tel geen calorieën, eet bij mijn familie wel normaal en doe niet aan overgeven of laxeermiddelen. Anorexia en boulimia leken uitgesloten.” Waar haar afwijkende eetgedrag dan wél vandaan kwam? “Het centrum zag dwangmatigheid en vermoedde autisme. Dus kreeg ik een verwijzing voor een autisme-onderzoek bij de GGZ.”
Rustiger vaarwater
Ergens hoopte ze dat dat vermoeden klopte. “Omdat autisme veel van mijn eigenaardigheden zou verklaren. En omdat ik dan misschien handvatten zou krijgen om makkelijker in de omgang te worden.” Ze vindt zichzelf niet asociaal. “Maar ik kan wel lastig zijn. Niet zozeer om mijn voorliefde voor vaste patronen – om hoe ik het liefst altijd op dezelfde plek ga zitten of dezelfde route loop, bijvoorbeeld. Eerder om hoe instructies voor mij vaak te vaag zijn. Zeg je mij ‘Haal eens een pen uit de kast’, dan lukt me dat pas als je me ook vertelt op welke plank ik moet kijken.” Nog lastiger is dat ze sociale situaties slecht kan inschatten. “Ik kan zó een werkgever onderbreken als zij midden in een klantgesprek zit. Met een vraag die best kan wachten.”
Dat ze niet goed aanvoelt wat sociaal passend is, is ook een kenmerk van ADHD. Die stoornis werd in 2014 bij haar vastgesteld. “Door mijn ADHD ben ik hyperactief, gauw afgeleid en impulsief. Als er iets nieuws op mijn pad komt, dan vergeet ik al snel wat ik daarvóór deed, wilde of dacht. Niet handig voor studie of werk.” Ze veranderde dan ook drie keer van vervolgopleiding. En verloor de afgelopen jaren het ene bijbaantje na het andere. “Om moedeloos van te worden. En voor mijn zelfvertrouwen was het ook niet fantastisch. Maar gelukkig veranderde er veel vanaf 2021. Ik kwam in rustiger vaarwater terecht – mede dankzij het buurtteam.”
Minder bang
“Die verandering startte toen de GGZ meldde dat ik geen autisme had. Ze zagen te veel gedrag dat hier niet bij paste. Zo kijk ik mensen aan, heb ik veel vrienden en vermaak ik me prima op feestjes waar ik niemand ken.” Matthie kreeg dus geen GGZ-behandeling voor autisme. “Maar wél voor mijn ADHD. Ik mocht enkele gesprekken voeren met een goede, lieve psychiater. Zij schreef me Ritalin voor, waardoor ik makkelijker zou kunnen werken en studeren. En ze sprak met me over mijn eetstoornis. Mede hierdoor kan ik daar nu beter mee omgaan en ben ik minder bang voor een terugval.”
Toen ook dat laatste GGZ-traject stopte, stond Matthie er opeens alleen voor. “Best spannend.” Dus nam ze contact op met het buurtteam in haar wijk. “Dat was een tip van mijn psychiater. Mocht ik het ooit even allemaal niet meer weten, dan zouden zij me vast een luisterend oor kunnen bieden. En indien nodig, zouden ze me met praktische zaken kunnen helpen – van wonen tot werk.” Matthie liep er in november 2021 gewoon maar eens binnen. “En ik vond het meteen een fijne, laagdrempelige plek. Je krijgt er koffie, mensen zijn aardig en je hebt geen verwijzing nodig om je vraag te stellen.”
Sterker dan gedacht
Zelf had ze niet direct een hoofdvraag paraat. “Maar die focus willen ze wel graag bij het buurtteam. Ik koos ‘Hoe vind en behoud ik werk?’ Ik was namelijk net weer eens ontslagen.” Matthie kreeg een eigen contactpersoon. Met zijn hulp schreef ze zich in bij een organisatie die bemiddelt tussen werkgevers en werkzoekenden met GGZ-diagnoses. “Hij hielp me ook de juiste medische gegevens te verzamelen voor deze inschrijving – onder meer bij mijn huisarts. Heel fijn.” Toch bleek die bemiddeling uiteindelijk niet nodig. “Ik vond al snel zelf een baantje in een café. En daar werk ik nog steeds.”
Hoe het buurtteam haar wél vooruitgebracht heeft? “Het geeft rust te weten dat er een plek is waar ik terechtkan als het nodig is. En het was prettig dat mijn contactpersoon zei dat ik goed bezig was.” Haar zelfvertrouwen kreeg een extra boost toen hij vertelde over de speciale mogelijkheden die zij had door haar ADHD-diagnose. Zoals meer kans op een begeleid-wonen-plek. “Best handig, natuurlijk, zeker in tijden van woningnood. Maar ik hoorde mezelf denken: ‘Ben je mal; het gaat veel te goed met mij om begeleid te wonen!’ Toen pas besefte ik hoe sterk ik eigenlijk in mijn schoenen sta. Veel sterker dan ik dacht.”
Intuïtief goed doen
“Ik heb mezelf de laatste jaren beter leren kennen”, zegt Matthie. Niet dat ze nu precies weet wat ze wil in het leven. “Maar sommige dingen weet ik wél. Bijvoorbeeld hoe blij ik ben met mijn bachelorstudie Nederlandse Taalkunde.” Zij – die door haar ADHD vaak moeite heeft om sociale constructies en regels te begrijpen – analyseert nu de constructies en regels van taal. “Alles wat taalgebruikers meestal intuïtief goed doen, zonder te weten waarom.” Ze heeft nu al zin in de aansluitende master. En in het onderzoeks- en docentwerk daarná. “Dit vakgebied voelt als mijn roeping. Ik ben hier ontzettend op mijn plek.”
Contact